Tel:   0317-310698   |  verkoop@plankencentrale.nl   |  Winkel geopend van maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur   |   Alles uit voorraad leverbaar!
Tel:   0317-310698   |  verkoop@plankencentrale.nl   |  Winkel geopend van maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur   |   Alles uit voorraad leverbaar!
Winkel geopend van maandag t/m vrijdag 8.30 tot 17.00 uur
Alles uit voorraad leverbaar!
Levering door heel Nederland voor € 35,00
Bij aankopen vanaf € 500,00 levering gratis
 

Inkoopchecklist voor aankoop van geschaafde planken

Inkoopchecklist voor aankoop van geschaafde planken
We proberen in dit houtverhaal houtverwerkers enkele schematische handvatten te geven tijdens de aankoop van geschaafde planken. De benodigde houtkwaliteit van een meubel wordt bepaald door de technische eisen van het ontwerp, esthetische eisen, de efficiëntie van de vervaardiging (werkstuk moet binnen afzienbare tijd gemaakt worden) en het budget van de opdrachtgever. Op basis van deze uitgangspunten moeten een aantal beslissingen gemaakt worden (zie tabel 1).

Naast knoestigheid en kleur zijn lengte van het werkstuk, zichtzijde van de plank en eventuele voorkomende “schaaffouten van belang”. Deze laatste drie worden apart besproken.

De lengte van het werkstuk versus beschikbare lengte
De beschikbare lengten bij meubelhout (soorten zoals eik, beuk, es, etc.) zijn beperkter dan bij naaldhout (vuren, grenen, lariks en douglas). Dit komt omdat bij naaldhout de bomen uniformer in kwaliteit zijn en een rechtere stam hebben. Beschikbare lengten van 460 cm zijn voor naaldhout “gewoon” terwijl dit voor eiken en beuken uitzonderlijk is. Deze zijn alleen te verkrijgen in plaathout (een stam in “plakken verwerken). Bij balkhout zijn wel langere lengten dan 460 cm makkelijker beschikbaar. Gangbaar gekantrecht Europees meubelhout is in de regel niet langer dan 300 cm.

Houd bij het ontwerp dus rekening met de beschikbare lengten en informeer van tevoren bij de leverancier over wat mogelijk is. Het voorkomt teleurstellingen en onnodig houtverlies. Als voorbeeld noem ik een meubelmaker die een werkstuk van 130 cm lang wil maken. Bij ons is deze lengte ongunstig omdat wij standaardlengten hebben van 125 cm, 150 cm en 175 cm. Wanneer de lengte van het ontwerp wat korter is ontstaat er minder afval en zijn de kosten lager. Bij de Plankencentrale is 300 cm de langste lengte.

Eén of twee zijden zichtzijde?
De geschaafde planken van de Plankencentrale.nl hebben altijd een betere zijde. Deze zijde is geselecteerd op basis van noesten en scheuren. Aan deze zijde van de plank worden extra bewerkingen toegevoegd zoals het eventueel stoppen van open gebreken met een eikenstopsel en het schuren van de plank met korrel 120. Aan de onderzijde van de planken kunnen scheurtjes en wat grotere open noesten toegestaan. In de praktijk blijkt dat dit voor het vervaardigen van een meubel geen probleem is omdat vaak maar één zijde zichtzijde is (in het zicht komt). Wanneer twee zijden van de plank zichtbaar moeten zijn zoals bij binnendeuren of luiken dan moeten beide kanten van de plank beoordeeld worden….

“Schaaffouten”
Schaaffouten zijn ruwe plekken aan de planken die niet door de schaaf geraakt zijn. Het zijn eigenlijk geen fouten maar een gevolg van de vervormingen van het hout die ontstaan zijn tijdens het drogen. Wanneer een plank na het drogen te hol of te bol is is het mogelijk dat delen niet geraakt worden (zie afbeelding 3) omdat er altijd standaard dikten van 15 mm, 20 mm, 27 mm en 40 mm geproduceerd worden. Kleine schaafgebreken (max. 10 cm in lengte en max 1 mm in dikte) zijn aan de onderkant van de planken toegestaan.

Tabel 1: Tabel met uitgangspunten m.b.t. keuze  van houtkwaliteit

Kenmerk: Toelichting: Te maken keuze:
Opbouw van de panelen Meestal bestaat een werkstuk uit panelen, deze worden opgebouwd uit verschillende planken van een bepaalde dikte en breedte.
Smallere planken geven een wat stabieler paneel en bredere panelen een rustigere uitstraling.
Breedte van de plank

Dikte van de plank

Lengte van de plank

Te bepalen overmaat in de breedte en lengte. Vaak is het handig wanneer er een beetje overmaat is.

Uitstraling Een meubel is rustiek (met noesten) of strak (weinig of geen noesten). Dit bepaalt de uitstraling van het meubel. Hout met noesten.

Hout met weinig noesten.

Hout met een fijne nerf of groffe nerf

Kleur Houtsoorten hebben verschillende kleuren. Sommige soorten laten zich ook goed beitsen. Housoortenkeuze, licht, donker of neutraal.

Keuze van de beits

Budget Bepaling van het  budget. Prijs van planken berekenen en eventueel alternatieven kiezen wanneer het buiten het budget valt.

 

Nadat bovengenoemde keuzes zijn gemaakt moet de kwaliteit van de bewerkingen en eigenschappen gecontroleerd worden. In tabel 2 worden deze beschreven en wordt aangegeven waarop gecontroleerd zou kunnen worden.

Tabel 2: Tabel met specifieke houtkenmerken m.b.t. keuze van houtkwaliteit

Eigenschap van de plank: Toelichting: Letten op:
Bovenzijde/versus onderzijde Bij Plankencentrale.nl hebben de planken een mooiere kant. Bij deze kant zijn eventuele open noesten gestopt en geschuurd. De mooiere kant is meestal de zichtzijde. Is bij het te maken werkstuk de onderkant ook zichtzijde. Zo ja dan moet ook de onderkant beoordeeld worden
Rechtheid en Kromming Geschaafde plank zijn altijd een beetje krom. Vaak is dit geen probleem en kunnen ze tijdens lijmen recht gebogen worden. Welke lengte is nodig in het werkstuk. Langere wat krommere planken kunnen in kortere stukken van bijvoorbeeld 120 / 130 cm gezaagd worden hierdoor verdwijnt de lengte kromming.
Kantnoesten Soms bevindt zich een kantnoesten in de plank. Bepaal of kantnoesten een probleem zijn.
Kop scheuren of lengtescheuren Kopscheurtjes komen voor in planken. Deze zijn aan de bovenzijde gestopt en geschuurd. Aan de onderkant van de plank zijn deze niet gestopt. Bepaal of de kop scheur aan de onderkant een probleem is, of het niet in de overmaat zit of niet zichtbaar is.
Spint Bij sommige soorten verschilt het spint wezenlijk van het kernhout. Bepaal zichtbaar spint is toegestaan. Bij sommige houtsoorten is zoals noten is het niet mogelijk om spintvrije planken te kopen. Aan de onderzijde is spint geen probleem.
 Ruw onderkanten Zoals eerder besproken komen “schaaffouten” af en toe aan de onder kant voor. Deze ruwe plekken zijn niet geraakt door de beitels van de schaafmachine. Bepaal of het een probleem is wanneer deze aan de onderkant van de plank zitten. Meestal is het geen probleem behalve als het in het zicht komt.

Hout blijft een natuurproduct
Ondank de technische adviezen en handvatten blijft hout een natuurproduct waardoor je allerlei afwijkingen kunt hebben die een gevolg  zijn van de groei van bomen, verschillende houteigenschappen en verdere verwerking. Sommige eigenschappen zoals spanning in de plank, een paar wormgaatjes, ingegroeide schors kunnen met vakmanschap en creativiteit opgelost worden…..